BÜRGERSCHAFT DER FREIEN UND HANSESTADT HAMBURG Drucksache 21/11371 21. Wahlperiode 22.12.17 Schriftliche Kleine Anfrage der Abgeordneten Heike Sudmann (DIE LINKE) vom 14.12.17 und Antwort des Senats Betr.: Werden weiterhin Bordsteinradwege geplant und gebaut? Trotz der erklärten Politik des Senats, künftig bei Sanierungen und Umbauten von Straßen auf Rad(schutz)streifen auf der Fahrbahn anstatt Bordsteinradwege zu setzen, scheint in einigen Fällen der fußgängergefährdende Bordsteinradweg gebaut zu werden, so zum Beispiel an der Stresemannstraße (siehe Foto). Vor diesem Hintergrund frage ich den Senat: Der Senat beantwortet die Fragen teilweise auf der Grundlage der ReGe Hamburg Projekt-Realisierungsgesellschaft mbh (ReGe Hamburg) wie folgt: 1. Besteht eine Regelung, in welchen Fällen ein Bordsteinradweg statt eines Rad(schutz)streifens auf der Fahrbahn geplant wird? Wenn ja, was beinhaltet diese Regelung und wo ist sie veröffentlicht? Regelungen zur Planung von Radverkehrsanlagen sind in den „Empfehlungen für Radverkehrsanlagen“ (ERA) sowie den „Richtlinien für die Anlage von Stadtstraßen“ (RASt) der Forschungsgesellschaft für Straßen- und Verkehrswesen (FGSV) enthalten . Sie sind in der Freien und Hansestadt Hamburg über die „Hamburger Regelwerke für Planung und Entwurf von Stadtstraßen (ReStra)“ (www.hamburg.de/bwvi/restra) verbindlich eingeführt. Die Wahl der zu planenden Führungsform des Radverkehrs erfolgt einzelfallbezogen anhand verschiedener Kriterien (Verkehrsbelastung, Straßenbreite, Gefällesituation, et cetera), hängt im Wesentlichen jedoch von der Stärke und Geschwindigkeit des Kraftfahrzeugverkehrs ab. Die ERA und die RASt stellen die dafür maßgeblichen planerischen und entwurfstechnischen Vorgaben und Entscheidungshilfen bereit. 2. Bei welchen Sanierungen und Umbauten von Straßen (Planungsbeginn in den letzten vier Jahren) wurden Bordsteinradwege geplant? Bitte die jeweilige Länge pro Straßenseite sowie bei noch nicht fertiggestellten Drucksache 21/11371 Bürgerschaft der Freien und Hansestadt Hamburg – 21. Wahlperiode 2 Projekten Datum des Baubeginns und der voraussichtlichen Fertigstellung angeben. Siehe Anlage. Der Planungsbeginn von Straßenbauprojekten wird statistisch nicht erfasst. Bei den gelisteten Projekten kann davon ausgegangen werden, dass deren Planungsbeginn in dem angefragten Zeitraum liegt. 3. Mit welcher jeweiligen Mindestbreite werden Rad- und Fußwege bei gemeinsamer Führung angelegt? Die Mindestbreite eines baulich angelegten Radweges beträgt 1,60 m. Die Mindestbreite eines neben einem baulich angelegten Radweg liegenden Gehwegs beträgt vor Gebäuden oder hohen Einfriedungen (Zäunen) einschließlich des Abgrenzungsstreifens aus taktilen Elementen 2,30 m. Grenzen keine Gebäude oder hohe Einfriedigungen an den Gehweg reduziert sich die Mindestbreite durch Wegfall des ansonsten dort vorzusehenden Sicherheitsraums von 0,20 m auf 2,10 m. Eine Kombination von Mindestmaßen ist zu vermeiden. Ausgenommen sind davon lediglich unvermeidliche Engstellen, die gemäß der Festlegungen in den ReStra in der Länge aber grundsätzlich auf 15 m zu begrenzen sind. St ra ße S tr a ß e n a b s c h n it t v o n … b is … Ar t d es R ad w eg s ei ns ei tig (1 ) / be id se iti g (2 ) G es am tlä ng e [m ] Lä ng e p ro St ra ße ns ei te [m ] Ja hr d er F er tig ge st el lu ng vo rg es eh en er Ba ub eg in n Be rn ad ot te st ra ße D ro ys en st ra ße P ar ks tra ße R ad w eg 1 30 0 30 0 20 14 - Fu hl sb üt tle r S tra ße Fr ie dh of O hl sd or f Im G rü ne n G ru nd e (F uh ls bü tte le r S tra ße 7 90 ) R ad w eg 2 14 00 70 0 20 14 - Fu hl sb üt tle r S tra ße R ed de rp la tz Fr ie dh of O hl sd or f R ad w eg 1 30 0 30 0 20 14 - G ro ße E lb st ra ße Br ei te S tra ße Sa nd be rg R ad w eg 2 12 00 60 0 20 14 - Lo ks te dt er S te in da m m Te ila bs ch ni tt R ad w eg 2 24 0 12 0 20 14 - S c h a rb e u tz e r S tr a ß e – R a h ls te d te r B a h n h o fs tr a ß e Ba rg te he id er S tra ße R ah ls te dt er S tra ße R ad w eg 2 15 00 75 0 20 14 - Sc hw an en w ik S ch ön e Au ss ic ht E du ar d- R he in -U fe r R ad w eg 1 90 90 20 14 - Sp or tp la tz rin g / K ie le r S tra ße / Vo lk sp ar ks tra ße Kn ot en R ad w eg 1 31 0 31 0 20 14 - St rie pe nw eg R eh rs tie g Al tw ie de nt ha le r S tra ße R ad w eg 1 87 0 87 0 20 14 - St rie pe nw eg Al tw ie de nt ha le r S tra ße R eh rs tie g R ad w eg 2 87 0 43 5 20 14 - Bu ch he is te rs tra ße R ei he rd am m En de B uc hh ei st er S tra ße R ad w eg 2 10 00 50 0 20 15 - C ur sl ac ke r N eu er D ei ch H a u s N r. 1 6 – 2 0 ( B a u m a rk t) BA B A 25 Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 80 0 80 0 20 15 - Fa rn ho rn w eg H s. N r. 37 H s. N r. 63 R ad w eg 1 23 0 23 0 20 15 - Fe rd in an ds to r Ke nn ed yb rü ck e Lo m ba rd sb rü ck e R ad w eg 1 32 0 32 0 20 15 - G eo rg -W ilh el m -S tra ße Te ila bs ch ni tte R ad w eg 1 70 70 20 15 - G or do ns tra ße Te ila bs ch ni tte R ad w eg 2 60 0 30 0 20 15 - G rin de la lle e Se da ns tra ße Bo ge ns tra ße R ad w eg 2 32 0 16 0 20 15 - H am m er L an ds tra ße Si ev ek in gd am m Bu rg st ra ße Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 16 0 16 0 20 15 - H am m er L an ds tra ße Bu rg st ra ße Be ltg en s G ar te n R ad w eg 1 16 0 16 0 20 15 - H ar bu rg er S ch lo ßs tra ße H s. -N r. 27 H s. -N r. 43 R ad w eg 1 10 0 10 0 20 15 - H ol st ei ne r C ha us se e H ör ge ns w eg BA B A 23 R ad w eg 2 40 0 20 0 20 15 - H ol st en ka m p Sc hn ac ke nb ur ga lle e ca . H s. N r. 70 Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 16 0 16 0 20 15 - Ka rn ap p Te ila bs ch ni tt R ad w eg 1 70 70 20 15 - Lu ru pe r H au pt st ra ße H s. N r. 11 6 H s. N r. 12 0 R ad w eg 1 14 0 14 0 20 15 - Lu ru pe r H au pt st ra ße Br oo ks he id e Lu ck m oo r R ad w eg 1 26 0 26 0 20 15 - M ei en do rfe r S tra ße H au s N r. 98 Sp itz be rg en w eg R ad w eg 2 60 0 30 0 20 15 - M üh le nd am m H au s N r. 86 Lü be ck er S tra ße R ad w eg 2 96 0 48 0 20 15 - N eu e Ve rb in du ng Al te nw er de r Q ue rw eg Al te nw er de r H au pt de ic h Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 45 0 45 0 20 15 - S c h ü rb e k e r S tr a ß e – K u h m ü h le n b rü c k e Fr ie dr ic h- Sc hü tte r- Pl at z Ar m ga rts tra ße R ad w eg 2 84 0 42 0 20 15 - St re se m an ns tra ße R ad w eg 2 92 0 46 0 20 15 - St re se m an ns tra ße Ka lte nk irc he r P la tz Ka lte nk irc he r P la tz R ad w eg 2 16 0 80 20 15 - Sü lld or fe r L an ds tra ße Si m ro ck st ra ße R ic ht un g O st en R ad w eg 1 70 70 20 15 - An dr ea s- M ey er -S tra ße U nt er er L an dw eg H al sk es tra ße Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 14 0 14 0 20 16 - Ba hr en fe ld er C ha us se e Lu th er hö he Br üc ke ü be r d ie B AB R ad w eg 2 20 0 10 0 20 16 - Ba hr en fe ld er C ha us se e W oy rs ch w eg St ra uß st ra ße R ad w eg 1 90 90 20 16 - Bo rn he id e Im m en bu sc h 12 0 m n ör dl ic h Ac ht er n Bo rn (S üd ) R ad w eg 2 52 0 26 0 20 16 - Bo rn he id e Ac ht er n Bo rn (N or d) Kr oo nh or st (S üd ) R ad w eg 2 36 0 18 0 20 16 - Bo rn he id e Kr oo nh or st (N or d) Bö ttc he rk am p R ad w eg 2 30 0 15 0 20 16 - Br au ha us st ra ße W an ds be ke r M ar kt st ra ße Br au ha us st ie g R ad w eg 1 12 0 12 0 20 16 - Bu da pe st er S tra ße N eu er P fe rd em ar kt R ad w eg 1 10 0 10 0 20 16 - Bu da pe st er S tra ße G la ci sc ha us se e Si m on -v on -U tre ch t-S tra ße R ad w eg 1 50 50 20 16 - G re ve nw eg H am m er L an ds tra ße Ei ffe st ra ße R ad w eg 2 56 0 28 0 20 16 - H uf ne rs tra ße H el lb ro ok st ra ße D ro ss el st ra ße R ad w eg 1 27 0 27 0 20 16 - Ki el er S tra ße Be re ic h H ol st en ka m p R ad w eg 1 10 0 10 0 20 16 - Ku rt- Sc hu m ac he r- Al le e R ep so ld st ra ße Be se nb in de rh of R ad w eg 1 19 0 19 0 20 16 - M en ge st ra ße G eo rg -W ilh el m -S tra ße R ei ns to rfw eg R ad w eg 1 10 0 10 0 20 16 - N or dh ei m st ra ße Sa hl en bu rg er S tra ße M ei st er -F ra nc ke -S tra ße R ad w eg 2 30 0 15 0 20 16 - R eh rs tie g Te ila bs ch ni tt R ad w eg 2 10 0 50 20 16 - R ei nb ek er R ed de r Kn ot en F an ny -D av id -W eg u nd K no te n Be en sr oa re dd er R ad w eg 1 54 0 54 0 20 16 - Sc ha rb eu tz er S tra ße Bo lte nh ag en er S tra ße R ah ls te dt er W eg R ad w eg 1 43 0 43 0 20 16 - S c h u lw e g – I m G e h ö lz H au s N r. 28 Ei ch en st ra ße R ad w eg 2 32 0 16 0 20 16 - S c h u lw e g – I m G e h ö lz Am W ei he r H au s N r. 12 1 R ad w eg 2 48 0 24 0 20 16 - St re se m an ns tra ße R uh rs tra ße Sc hü tz en st ra ße R ad w eg 2 36 0 18 0 20 16 - S tr e s e m a n n s tr a ß e – N e u e r P fe rd e m a rk t M is tra ls tra ße N eu er K am p R ad w eg 1 54 0 54 0 20 16 - St re se m an ns tra ße / Bo rn ka m ps w eg / Ba hr en fe ld er St ei nd am m (K no te n) R ad w eg 1 15 0 15 0 20 16 - Su hr en ka m p / S en ge lm an ns tra ße (K no te n) R ad w eg 2 16 0 80 20 16 - W eg b ei m J äg er O be nh au pt st ra ße Sp or ta lle e Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 55 0 55 0 20 16 - An ck el m an ns pl at z An ck el m an ns tra ße Bo rg fe ld er A lle e R ad w eg 1 40 40 20 17 - Ba rs bü tte le r S tra ße Sc hl ee m er B ac h H ol st ei ne r T or (F re iz ei tro ut e 11 ) R ad w eg 2 12 0 60 20 17 - Bi lls tra ße H ei de nk am ps w eg Pl an st ra ße B R ad w eg 2 50 0 25 0 20 17 - Bo rn he id e R ug en ba rg Im m en bu sc h R ad w eg 2 64 0 32 0 20 17 - Bo rn he id e H au s N r. 37 Ac ht er n Bo rn (N or d) R ad w eg 2 30 0 15 0 20 17 - Bürgerschaft der Freien und Hansestadt Hamburg – 21. Wahlperiode Drucksache 21/11371 3 Anlage St ra ße S tr a ß e n a b s c h n it t v o n … b is … Ar t d es R ad w eg s ei ns ei tig (1 ) / be id se iti g (2 ) G es am tlä ng e [m ] Lä ng e p ro St ra ße ns ei te [m ] Ja hr d er F er tig ge st el lu ng vo rg es eh en er Ba ub eg in n Bo rn he id e Kr oo nh or st (S üd ) Kr oo nh or st (N or d) R ad w eg 2 76 0 38 0 20 17 - Fr ie de ns al le e H eg ar st ra ße Vo n- Sa ue r- St ra ße R ad w eg 2 15 00 75 0 20 17 - G rin de lb er g En de N eb en fa hr ba hn Is es tra ße R ad w eg 1 16 0 16 0 20 17 - G rin de lb er g W es ts ei te Sc hl an kr ey e H el en e- La ng e- St ra ße O st se ite R ad w eg 1 35 0 35 0 20 17 - G ro ße R ai ns tra ße O tte ns er H au pt st ra ße Ba hr en fe ld er S tra ße Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 20 20 20 17 - G ro ße R ai ns tra ße H ah ne nk am p Ze iß st ra ße Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 30 30 20 17 - H am m er S tra ße Pa pp el al le e G re nz kn ic k R ad w eg 2 21 00 1. 05 0 20 17 - H am m er S tra ße G re nz kn ic k Jü th or ns tra ße R ad w eg 2 60 0 30 0 20 17 - H in te r d er B ah n Sa nd m oo rw eg Kl öv en st ee nw eg Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 67 0 67 0 20 17 - Ju liu s- Vo ss el er -S tra ße Te ila bs ch ni tt R ad w eg 1 60 60 20 17 - Ju liu s- Vo ss el er -S tra ße Kl ei ng ar te nv er ei n 32 3 O dd er ns ka m p R ad w eg 1 17 0 17 0 20 17 - Kl os te rs te rn R ad w eg 1 34 0 34 0 20 17 - Ko rn w ei de AS H H -W ilh el m sb ur g- Sü d W es tk no te n Ei se nb ah nb rü ck e R ad w eg 2 90 0 45 0 20 17 - Lo hb rü gg er L an ds tra ße Te ila bs ch ni tt Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 30 30 20 17 - Lü be ck er S tra ße Al fre ds tra ße E lis en st ra ße R ad w eg 1 11 5 11 5 20 17 - O dd er ns ka m p G az el le nk am p Ju liu s- Vo ss el er -S tra ße R ad w eg 1 13 0 13 0 20 17 - O dd er ns ka m p Te ila bs ch ni tt R ad w eg 1 60 60 20 17 - Pl an st ra ße C P la ns tra ße A Bi llh or ne r B rü ck en st ra ße R ad w eg 1 70 70 20 17 - R ev en tlo w st ra ße Ag at he -L as ch -W eg W al de rs ee st ra ße R ad w eg 1 48 0 48 0 20 17 - R u g e n fe ld – R u g e n b a rg G rö ne nw eg O sd or fe r L an ds tra ße R ad w eg 1 90 0 90 0 20 17 - Sa se le r C ha us se e H au s N r. 23 5 H au s N r. 25 1 R ad w eg 1 36 0 36 0 20 17 - To rn qu is ts tra ße / D oo rm an ns w eg (K no te n) R ad w eg 2 60 30 20 17 - Ve dd el er B rü ck en st ra ße Pe ut es tra ße N eu e El bb rü ck e R ad w eg 1 25 0 25 0 20 17 - Al se np la tz La ng en fe ld er S tra ße Au gu st en bu rg er S tra ße R ad w eg 1 50 50 vo rg es eh en fü r 2 01 8 II. Q ua rta l 2 01 8 Ba rm be ke r S tra ße Se m pe rs tra ße Bo rg w eg R ad w eg 2 60 0 30 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8 II. Q ua rta l 2 01 8 C ux ha ve ne r S tra ße Er sc hl ie ßu ng sg eb ie t N eu gr ab en -F is ch be k 66 R ad w eg 2 40 0 20 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8 I. Q ua rta l 2 01 8 H ol st en w al l Jo ha nn es -B ra hm s- Pl at z M ill er nt or pl at z R ad w eg 1 74 0 74 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8 no ch n ic ht b ek an nt H ud tw al ck er st ra ße Le in pf ad Be be la lle e R ad w eg 2 28 0 14 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8 III .Q ua rta l 2 01 8 La nd w eh r Ei se nb ah nb rü ck e H as se lb ro ok st ra ße R ad w eg 2 11 0 55 vo rg es eh en fü r 2 01 8 II. Q ua rta l 2 01 8 Le rc he nf el d Im m en ho f N or d Im m en ho f S üd R ad w eg 1 60 60 vo rg es eh en fü r 2 01 8 III .Q ua rta l 2 01 8 M ai en w eg N es se ls tra ße Se ng el m an ns tra ße R ad w eg 1 26 0 26 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8 IV .Q ua rta l 2 01 8 M ei en do rfe r S tra ße O ld en fe ld er S tie g W ild ga ns st ra ße R ad w eg 2 16 20 81 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8 I. Q ua rta l 2 01 8 N or ds ch le sw ig er S tra ße Au gu st en bu rg er S tra ße O be rs ch le si sc he S tra ße R ad w eg 2 11 80 59 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8 no ch n ic ht b ek an nt O sd or fe r L an ds tra ße Fl ur st ra ße Zu m H ün en gr ab R ad w eg 2 10 30 51 5 vo rg es eh en fü r 2 01 8 III .Q ua rta l 2 01 8 R ah ls te dt er W eg Am K ni ll Al te r Z ol lw eg Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 15 0 15 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8 no ch n ic ht b ek an nt Se ng el m an ns tra ße H eb eb ra nd br üc ke D ja ka rta w eg Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 40 0 40 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8 IV .Q ua rta l 2 01 8 Li m aw eg H eb eb ra nd br üc ke Ja hn br üc ke Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 85 0 85 0 vo rg es eh en fü r 2 01 9 II. Q ua rta l 2 01 9 Sa ar la nd st ra ße Sa ar la nd st ra ße Ja hn br üc ke Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 15 0 15 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8 IV .Q ua rta l 2 01 8 Si ev ek in gd am m H am m er L an ds tra ße Au sf ah rt Bu sa nl ag e Bu rg st ra ße R ad w eg 2 10 0 50 vo rg es eh en fü r 2 01 8 no ch n ic ht b ek an nt W an ds be ke r A lle e H au s N r. 1 W an ds e- G rü nz ug R ad w eg 2 70 0 35 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8 no ch n ic ht b ek an nt N eu er J un gf er ns tie g Es pl an ad e Al st er gl ac is R ad w eg 2 40 0 20 0 vo rg es eh en fü r 2 01 8/ 19 no ch n ic ht b ek an nt Ba lli nd am m Ju ng fe rn st ie g G lo ck en gi eß er w al l R ad w eg 1 55 0 55 0 vo rg es eh en fü r 2 01 9 IV .Q ua rta l 2 01 8 Eh es to rfe r H eu w eg C ux ha ve ne r S tra ße W ul m sb er g Zw ei ric ht un gs ra dw eg 1 13 20 1. 32 0 vo rg es eh en fü r 2 01 9 no ch n ic ht b ek an nt Je nf el de r A lle e R od ig al le e To nn do rfe r H au pt st ra ße R ad w eg 1 17 00 1. 70 0 vo rg es eh en fü r 2 01 9 no ch n ic ht b ek an nt Je nf el de r A lle e R ah la u Je nf el de r S tra ße R ad w eg 1 92 0 92 0 vo rg es eh en fü r 2 01 9 no ch n ic ht b ek an nt St re se m an ns tra ße H ol st en st ra ße Al se np la tz R ad w eg 1 12 0 12 0 vo rg es eh en fü r 2 01 9 no ch n ic ht b ek an nt Be rg st ed te r C ha us se e Vo gt re dd er Vo lk sd or fe r G re nz w ef R ad w eg 1 31 0 31 0 vo rg es eh en fü r 2 02 0 no ch n ic ht b ek an nt G eo rg -W ilh el m -S tra ße Po llh or nw eg Zi eg el er st ra ße R ad w eg 1 16 80 1. 68 0 vo rg es eh en fü r 2 02 0 no ch n ic ht b ek an nt Drucksache 21/11371 Bürgerschaft der Freien und Hansestadt Hamburg – 21. Wahlperiode 4 11371ska_Text 11371ska_Anlage